5 sierpnia 2020 nastąpiło uruchomienie zabezpieczania znakiem wodnym w DZdN GBPiZS.
Poniżej zamieszczamy ważne informacje o zmianach z tym związanych, prosimy o ich uważną lekturę, a w razie dalszych pytań – jak zwykle – pozostajemy do dyspozycji.
Czemu ma służyć to zabezpieczanie?
Gromadzenie i udostępnianie zbiorów, to podstawowe obowiązki każdej biblioteki.
Równie ważna, zwłaszcza w przypadku bibliotek korzystających z wyjątku w prawie autorskim umożliwiającego adaptowanie opublikowanych utworów do potrzeb osób niemogących czytać zwykłego druku, jest ochrona udostępnianych zbiorów przed ich nieuprawnionym zwielokrotnianiem.
Wdrożona technologia zabezpieczania cyfrowych plików audio znakiem wodnym, służy lepszej realizacji tego zadania.
Co to jest znak wodny?
Przed wypożyczeniem, sygnał plików audio jest poddawany nieznacznym modyfikacjom, nieco innym dla każdego wypożyczanego egzemplarza.
Wprowadzone zmiany nie powodują istotnego pogorszenia jakości dźwięku, a w przypadku wykrycia istnienia zabezpieczonego egzemplarza w nielegalnych źródłach sieciowych, umożliwiają identyfikację konkretnego użytkownika, od którego nastąpiło
udostępnienie.
Zabezpieczenie przez szyfrowanie plików, stosowane w niektórych odtwarzaczach, jest łatwe do ominięcia po jednorazowym skopiowaniu dźwięku za pomocą przewodu audio z wejścia słuchawkowego.
Znak wodny, nie ograniczając możliwości odtwarzania audio na różnych urządzeniach, jest odporny na kopiowanie w ten sposób jak również na zmianę formatu pliku, dodawanie tła, echa, zmianę prędkości i inne tego typu operacje, a nawet zgrywanie materiału przez mikrofon.
Ponieważ wspomniane modyfikacje dotyczą brzmienia dźwięku, są przenoszone wraz z nim.
Zapewnia to z jednej strony wysoki stopień ochrony zbiorów, stosowany w większości księgarń internetowych, a z drugiej nie ogranicza użytkownika do możliwości korzystania z wypożyczonych zbiorów na odtwarzaczu jednego producenta, albo tylko z przeglądarki internetowej przy aktywnym połączeniu sieciowym.
Kolejną istotną zaletą tego wdrożenia, jest możliwość udostępnienia wkrótce w standardzie DAISY bogatego księgozbioru adaptacji, przygotowanych przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Larix”, dostępnych wcześniej tylko w wersjach szyfrowanych dla odtwarzacza NPN Czytak.
Co się zmieni w Serwisie wypożyczeń On-line?
Zabezpieczanie książki przed wypożyczeniem zajmuje pewien czas, zależny od ilości zamówień innych czytelników oczekujących w kolejce na serwerze.
Informacja o szacowanym czasie trwania procesu, pojawi się przy pierwszym pobieraniu pliku wymagającego zabezpieczenia.
Link „Odśwież” pozwala uaktualnić tę informację.
Gdy plik będzie gotowy do pobrania, zamiast linku „Odśwież” dostępny będzie, jak dawniej, „Pobierz plik”.
Jeśli szacowany czas zabezpieczania czytelnik uzna za zbyt długi, może zamiast czekać, wybierać następne książki z katalogu.
Zabezpieczone książki oczekujące na pobranie, będą szybko dostępne na górze strony głównej serwisu pod linkiem „Gotowe do pobrania”.
Po pierwszym pobraniu pliku, znika on z tej listy.
Odtwarzacz audio on-line również zaprezentuje komunikat o zabezpieczaniu książki przy pierwszym użyciu – informacja będzie automatycznie aktualizowana co 30 sekund.
Po zabezpieczeniu, przyciskiem „Odtwarzaj” można rozpocząć odtwarzanie.
Przygotowane dla czytelnika pliki są przez pewien czas przechowywane na serwerze, więc przy kolejnych użyciach odtwarzacza online, albo konieczności ponownego pobrania pliku, oczekiwanie nie będzie potrzebne.
W DAISY On-line, protokole używanym przez aplikację mobilną „Dolphin Easy Reader” i niektóre odtwarzacze sprzętowe, nie ma technicznych możliwości przesłania do użytkownika takiego komunikatu, dlatego zostało to rozwiązane inaczej.
Przy pierwszej próbie wypożyczenia książki, operacja zakończy się niepowodzeniem, zostanie odliczony limit transferu, a serwer doda ją do kolejki zabezpieczanych.
W menu usługi pojawi się opcja „Zabezpieczanie książki, będzie gotowa za około x minut.” X jest liczbą, która stopniowo będzie maleć.
Kliknięcie w tę opcję odświeży prezentowaną informację, może więc być użyte do szybkiego sprawdzenia postępu procesu.
Po zabezpieczeniu książki, opcja „zabezpieczanie” zniknie z menu, a dostępna będzie inna, pt. „Gotowe do wypożyczenia: y”. Y to liczba zabezpieczonych książek, które czytelnik próbował wcześniej wypożyczyć, może być więcej niż jedna.
Kliknięcie tej opcji otworzy listę książek, teraz ich wypożyczenie przebiegnie jak dawniej, a każda wypożyczona zniknie z listy gotowych do wypożyczenia i będzie dostępna na półce odtwarzacza.
Gdy nie ma żadnych książek gotowych do wypożyczenia dla czytelnika, opcja „Gotowe do wypożyczenia” nie pojawi się w menu usługi.
Istnieją zatem dwa scenariusze wypożyczania, zależne od czasu oczekiwania na zabezpieczenie książki.
Jeśli jest on krótki, można przeprowadzić proces wypożyczania i oczekiwania na gotowość dla każdej książki pojedynczo.
Jeśli czas zabezpieczania jest długi, można wykonać pierwsze wypożyczenie dla wielu wybranych do przeczytania książek, obserwując pozostały limit transferu, który po nieudanym pierwszym wypożyczeniu będzie się zmniejszał. Następnie, np. po godzinie, otworzyć z menu listę gotowych do wypożyczenia i je stamtąd pobrać.
A co z wypożyczeniami w siedzibie biblioteki?
Książki nagrywane na nośniki czytelnika, będą również zabezpieczane znakiem wodnym.
W przypadku wypożyczeń za pośrednictwem poczty, nie wpłynie to na opóźnienie odesłania nośnika.
Czas realizacji wypożyczenia na miejscu może się wydłużyć, co jednak ze względu na ustalone procedury związane z pandemią i konieczność poddawania 3-dniowej kwarantannie nośników przed ich odbiorem, również nie ma w tym momencie znaczenia.